İstanbul’da kentsel dönüşüm süreci, deprem riskine karşı eski binaların yenilenmesini ve güvenli, modern yaşam alanları oluşturulmasını amaçlar. Özellikle İstanbul gibi deprem tehdidi altındaki bir metropolde, ev sahipleri için kentsel dönüşüm müteahhidi seçimi hayati önemdedir. Hampton İnşaat, İstanbul’da kentsel dönüşüm yaptırmak isteyen ev sahiplerine anahtar teslim müteahhitlik hizmetleri sunarak, sürecin her aşamasında güvenilir ve profesyonel destek sağlar. Bu kapsamlı rehberde, kentsel dönüşümün ne olduğu ve neden gerekli olduğundan başlayarak İstanbul’daki yasal sürece, Hampton İnşaat olarak sunduğumuz hizmetlere ve dikkat edilmesi gereken önemli noktalara kadar tüm detayları bulacaksınız.
Kentsel Dönüşüm Nedir ve Neden Önemlidir?
Kentsel dönüşüm, riskli yapıların yıkılıp yerine güvenli ve yönetmeliklere uygun yapıların inşa edilmesiyle, şehirlerin afetlere karşı dayanıklılığını artırmayı hedefleyen planlı yenilenme sürecidir. Bu süreç, bir yandan eski ve depreme dayanıksız binaların oluşturduğu can ve mal kaybı riskini ortadan kaldırırken diğer yandan modern şehircilik ilkelerine uygun, yaşam kalitesi yüksek ortamlar yaratır. Özellikle İstanbul gibi geçmişte büyük depremler yaşamış ve yeni bir deprem riski taşıyan kentlerde kentsel dönüşüm hayati bir önem taşır.
Deprem riski ve eski binaların güvenliği: İstanbul’da çok sayıda bina 1999’daki Marmara Depremi öncesinde inşa edilmiştir ve güncel deprem yönetmeliklerine uygun değildir. Yetkililerin açıklamalarına göre İstanbul’da her 5 evden 1’i güvensiz yapı durumunda olup, olası büyük bir depremde yaklaşık 600 bin konutun birkaç dakika içinde yıkılma riski bulunmaktadır
. Bu da 2.5 milyonun üzerinde insanın tehlike altında olabileceği anlamına gelir. Dolayısıyla kentsel dönüşüm, İstanbul’da deprem kaynaklı can kayıplarını önlemek ve eski yapı stokunu güvenli hale getirmek için acil bir ihtiyaçtır.
Kentsel dönüşümün sağladığı avantajlar: Eski bir binanın kentsel dönüşüm ile yenilenmesi, öncelikle depreme dayanıklı ve güvenli bir konuta kavuşmanızı sağlar. Bunun yanı sıra kentsel dönüşüm sayesinde:
- Modern yaşam alanları: Yeni binalar güncel imar yönetmeliklerine uygun, asansörlü, otoparklı ve enerji verimli şekilde inşa edilir. Bu da konforlu ve çağdaş bir yaşam alanı demektir.
- Değer artışı: Yenilenen konutunuzun piyasa değeri artar. Depreme dayanıklı ve estetik açıdan modern bir daire, eski haline göre çok daha yüksek bir değere sahip olacaktır.
- Enerji verimliliği: Kentsel dönüşüm kapsamında yapılan yeni binalarda ısı yalıtımı, ses yalıtımı ve çevre dostu malzemeler kullanıldığı için ısınma-soğutma giderleri düşer, enerji tasarrufu sağlanır.
- Sosyal ve estetik iyileşme: Yeni binalar yalnızca bireysel konut kalitesini değil, bulunduğu mahallenin çehresini de güzelleştirir. Daha planlı ve düzenli yapılar, şehir estetiğine katkı sunar.
Devlet teşvikleri ve kentsel dönüşüm destekleri: Devlet, kentsel dönüşümü teşvik etmek amacıyla hak sahiplerine çeşitli maddi destekler ve muafiyetler sağlamaktadır. 2012 yılında çıkarılan 6306 sayılı Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile belirlenen bu teşviklerden bazıları şunlardır:
- Kira yardımı: Kentsel dönüşüme giren ev sahiplerine, inşaat süresince başka bir eve taşınmaları için aylık kira yardımı verilir. Bu tutar şehirden şehire değişmekle birlikte İstanbul için 2025 itibariyle aylık 8.000 TL’ye kadar çıkarılmıştır
. Kira desteği, riskli yapı statüsündeki binalarda 18 ay, eğer bölge riskli alan ilan edilmişse 48 aya kadar devam edebilir
. Ayrıca riskli binada kiracı olarak oturanlara tek seferlik 2 aylık kira bedeli taşınma yardımı, sınırlı ayni hak sahiplerine (örneğin intifa hakkı sahipleri) ise tek seferde 5 aylık kira yardımı ödenir
.
- Kentsel dönüşüm kredisi (faiz desteği): Evini yenilemek veya yeni bir konut almak isteyen hak sahipleri için devlet destekli kentsel dönüşüm kredileri mevcuttur. 6306 sayılı Kanun kapsamında, anlaşmalı bankalardan kullanılacak kredilerin bir kısmının faizi devlet tarafından karşılanır. Örneğin, hak sahipleri 10 yıla varan vade ile 1.250.000 TL’ye kadar kentsel dönüşüm konut kredisi kullanabilir ve bu kredinin belirli bir faiz oranı Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından üstlenilir
. Birden fazla bağımsız bölümü olanlar için toplam destek tutarı daha yüksek olabilmektedir (en fazla 3.000.000 TL’ye kadar)
. Bu sayede ev sahipleri, yüksek faiz yükü altına girmeden kentsel dönüşüm finansmanına erişebilirler.
- Vergi ve harç muafiyetleri: Kentsel dönüşüm sürecinde, devlet çeşitli vergi, harç ve ücretlerden muafiyet tanır. Örneğin, yeni inşa edilecek bina için belediyeye ödenen imar ruhsat harcı, yapı kullanma izni harcı gibi ücretler alınmaz; yine tapu işlemlerinde tapu harcı ve sözleşmelerde noter harcı ve damga vergisi muafiyeti uygulanır
. Bu muafiyetler, dönüşüm sürecindeki mali yükü önemli ölçüde hafifletir.
- Yerel yönetim destekleri: Bazı büyükşehir belediyeleri de kentsel dönüşüm projelerini hızlandırmak için ek destek programları yürütüyor. Örneğin, İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB), maddi imkansızlık nedeniyle evini yenileyemeyen düşük gelirli hak sahiplerine yardımcı olmak amacıyla **“Sıfır Faizli Kentsel Dönüşüm Finansman Projesi”**ni başlatmıştır
. Bu proje kapsamında İBB iştiraki KİPTAŞ aracılığıyla, belirli kriterlere uyan hak sahiplerine kullanılacak kredinin faizi %100 oranında karşılanmakta, yani hak sahibi sıfır faizli kredi imkânına kavuşmaktadır. İBB ayrıca “İstanbul Yenileniyor” platformu üzerinden vatandaşların kentsel dönüşüm için başvuru yapmalarına ve teknik destek almalarına olanak tanıyor. Bu tür merkezi ve yerel teşvikler sayesinde, İstanbul’da kentsel dönüşüm sürecine girmek ev sahipleri için daha cazip ve ulaşılabilir hale gelmiştir.
İstanbul’da Kentsel Dönüşüm Süreci
İstanbul’da kentsel dönüşüm süreci, kanunlarla belirlenmiş adımlar çerçevesinde ilerler. Eski bir binanın yıkılıp yeniden yapılması bir dizi teknik, yasal ve idari prosedürü içerir. Aşağıda İstanbul’da kentsel dönüşümün aşamalarını özetleyen adımları bulabilirsiniz:
-
Riskli bina tespiti ve raporunun alınması: Kentsel dönüşüm sürecinin ilk adımı, mevcut binanın deprem risk durumunun tespit edilmesidir. Bina sahipleri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından lisanslandırılmış kuruluşlara başvurarak binalarının riskli yapı analizini yaptırır. Uzman mühendislerin gerçekleştirdiği inceleme sonucunda bina için Riskli Yapı Raporu düzenlenir. Bu rapor, binanın olası bir depremde yıkılma riski taşıdığını onaylar nitelikteyse, rapor ilgili belediyeye ve bakanlığa bildirilir. Resmi olarak “riskli” ilan edilen yapı için dönüşüm süreci resmen başlamış olur. (Eğer rapor sonucu bina riskli çıkmazsa, kentsel dönüşüm kapsamına girmez.) Raporun onaylanmasının ardından, bina sakinlerine tebligat yapılır ve kanunen 60 gün içinde binanın tahliye edilip yıkılması gerekir. Bu aşamada ev sahipleri, devletin kira yardımı desteğine başvurarak yeni konutlarına taşınma sürecini finansal olarak kolaylaştırabilir.
-
Müteahhit seçimi ve sözleşme süreci: Riskli yapı raporu alınıp bina boşaltıldıktan sonra, ev sahipleri binayı yenileyecek bir kentsel dönüşüm müteahhidi (inşaat firması) ile anlaşmalıdır. Müteahhit seçimi, kentsel dönüşümün en kritik kararlarından biridir. İstanbul’da kentsel dönüşüm yapan firmalar arasından seçim yaparken firmanın teknik yeterliliği, tecrübesi, referans projeleri, finansal gücü ve güvenilirliği mutlaka değerlendirilmeli. Uygulamada genellikle müteahhit firma ile malikler arasında kat karşılığı inşaat sözleşmesi yapılır. Bu sözleşmeye göre müteahhit, binayı kendi cebinden finanse ederek yeniden inşa etmeyi üstlenir ve karşılığında yeni binadan belirli daireleri veya dükkânları alır (örn. mevcut malikler yeni binada eski dairelerine kavuşurken, fazladan inşa edilen daireler müteahhitin olur). Sözleşmede inşaatın ne kadar sürede tamamlanacağı, dairelerin metrekareleri ve paylaşım oranları, malzeme kalitesi, cezai şartlar gibi hususlar detaylı şekilde belirtilmelidir. Sözleşmenin noter onaylı yapılması ve mümkünse tapuya şerh konularak resmî kayıt altına alınması önemlidir. Doğru müteahhit ile adil bir sözleşme yapmak, sürecin sorunsuz ilerlemesinin teminatıdır.
-
Gerekli izinlerin alınması (Belediye ve resmi kurumlar): Müteahhit firma seçildikten ve sözleşmeler imzalandıktan sonra, yeni bina için proje geliştirme ve ruhsat alma aşamasına geçilir. Bu aşamada mimari proje, statik hesaplar, elektrik-mekanik tesisat projeleri gibi teknik çizimler, yönetmeliklere uygun şekilde hazırlanır. Hazırlanan proje, ilgili ilçe belediyesinin imar ve şehircilik müdürlüğüne sunulur. Belediye, projeyi imar planına, inşaat emsaline ve deprem yönetmeliğine uygunluk açısından inceler. Gerekli görülen düzeltmeler yapıldıktan sonra, yapı ruhsatı (inşaat izni) belediyeden alınır. İnşaat ruhsatı almadan hiçbir yıkım veya yeni inşa faaliyetine başlanamaz. Ayrıca eski binanın yıkımı için belediyeden yıkım izni alınması gerekir. Yıkım sırasında çevre güvenliğinin sağlanması ve çıkan molozun usulüne uygun bertaraf edilmesi için belediye denetimler yapar. Binanın yıkımı tamamlandıktan sonra yeni temel kazısı ve inşaat başlayabilir. Bu süreçte ayrıca, proje onayları sırasında İSKİ (su) projesi, İGDAŞ (gaz) projesi onayları, tesisat ruhsatları, SGK işyeri tescili gibi resmi işlemler de müteahhit tarafından yürütülür. Tüm bu izin ve onay süreçlerinin eksiksiz tamamlanması, hem yasal gerekliliktir hem de sorunsuz bir inşaat süreci için şarttır.
-
İnşaat ve teslim süreci: Ruhsatlar alındıktan sonra yapım aşamasına geçilir. Müteahhit firma, kararlaştırılan proje doğrultusunda binanın inşaatını gerçekleştirir. Bu aşama temel atma, kaba inşaat (betonarme karkas), duvarlar, sıva, tesisatlar, iç ve dış dekorasyon gibi safhaları içerir. İnşaat süresi, projenin büyüklüğüne ve kat sayısına göre genellikle 12-24 ay civarında sürer. İnşaat devam ederken malikler düzenli olarak bilgilendirilmeli, istenirse inşaat şantiyesi kontrollü şekilde gezdirilerek gelinen aşamalar gösterilmelidir. Proje tamamlanıp bina kullanıma hazır hale geldiğinde belediye tarafından iskan raporu (yapı kullanma izni) verilir. İskan alınması, binanın proje ve ruhsata uygun tamamlandığını ve oturmaya elverişli olduğunu belgeleyen son adımdır. Ardından yeni tapular düzenlenerek bağımsız bölümler (daireler) hak sahiplerine teslim edilir. Böylece ev sahipleri anahtar teslim yeni dairelerine kavuşmuş olur. Hampton İnşaat gibi tecrübeli bir firma, tüm bu inşaat ve teslim sürecini sözleşmeye uygun şekilde, kalite standartlarından ödün vermeden ve zamanında tamamlamaya özen gösterir.
İstanbul’da kentsel dönüşüm süreci resmi yönleriyle karmaşık görünse de, doğru bir planlama ve uzman bir müteahhitlik desteğiyle sorunsuz ilerleyen bir yenilenme serüvenine dönüşebilir. Hampton İnşaat, bu sürecin her adımında ev sahiplerinin yanında olarak, yasal prosedürlerden inşaatın tamamlanmasına kadar tüm aşamaları profesyonelce yönetmektedir.
Hampton İnşaat ile Kentsel Dönüşüm Hizmetleri
İstanbul’da kentsel dönüşüm projelerinizi gerçekleştirecek güvenilir bir müteahhit firma arıyorsanız, Hampton İnşaat sunduğu kapsamlı hizmetlerle öne çıkmaktadır. Şirket, yılların deneyimi ve uzman kadrosu ile kentsel dönüşüm sürecinin başından sonuna kadar her adımı sizin adınıza planlayıp yürütür. Hampton İnşaat’ın kentsel dönüşüm kapsamında sağladığı başlıca hizmetler ve avantajlar şunlardır:
-
Anahtar teslim müteahhitlik hizmeti: Hampton İnşaat, proje planlamasından ruhsat işlemlerine, inşaattan son kontrole kadar tüm süreci üstlenerek size anahtar teslim bir hizmet sunar. Bu sayede ev sahipleri, ayrı ayrı mimar, mühendis, usta aramak veya resmi kurumlarla tek tek uğraşmak zorunda kalmaz. Tek bir sözleşme ile Hampton İnşaat tüm sorumluluğu alır ve belirlenen süre sonunda yeni dairenizin anahtarını teslim eder. Projenin her aşaması şeffaflıkla yürütülür ve düzenli bilgilendirme yapılır. Zamanlama ve maliyet konularında verilen sözler tutulur, böylece sürprizlerle karşılaşmazsınız.
-
Mimari tasarım ve proje geliştirme: Kentsel dönüşümde başarılı bir sonuç için iyi bir proje şarttır. Hampton İnşaat’ın deneyimli mimar ve mühendisleri, mevcut arsanızın özelliklerini ve beklentilerinizi dikkate alarak en verimli ve estetik mimari projeyi geliştirir. Yeni bina planlanırken daire sayısı, metrekaresi, kat planları mevcut imar hakları çerçevesinde optimize edilir. Modern yaşamın ihtiyaçlarına uygun (örneğin otopark, asansör, depo alanları, peyzaj) çözümler proje aşamasında düşünülür. Proje çizimleri ve statik hesaplar yürürlükteki Deprem Yönetmeliği, İmar Yönetmeliği ve ilgili standartlara %100 uygun şekilde hazırlanır. Böylece hem güvenliğiniz sağlanır hem de belediyeden onay ve ruhsat alma süreci sorunsuz geçer. Hampton İnşaat, gerektiğinde yaratıcı tasarımlarla ekstra alan kazanımı veya akıllı daire yerleşimleri sunarak hem sizin ihtiyaçlarınızı karşılayan hem de müteahhitlik ekonomisine uygun bir proje dengesi kurar.
-
Hukuki süreçlerin yönetimi ve ruhsat işlemleri: Kentsel dönüşüm sürecinde resmi kurumlarla yapılacak yazışmalar, izin başvuruları ve hukuki işlemler yoğun ve detaylı olabilir. Hampton İnşaat, belediye, bakanlık ve tapudaki işlemleri tecrübeli ekibi ile sizin adınıza takip eder. Riskli yapı raporunun onaylatılması, kira yardımı ve kredi başvuruları için gerekli evrakların hazırlanması, kat karşılığı inşaat sözleşmesinin hazırlanması ve noterde onaylatılması, proje için belediyeden inşaat ruhsatının alınması, şantiye kurulumu için gerekli izinlerin (örneğin trafik izni, vinç kurulum izni vb.) temini, inşaat bitiminde iskan ruhsatının alınması gibi tüm bürokratik adımları profesyonelce yürütür. Ayrıca hukuki açıdan bir kentsel dönüşüm projesinde dikkat edilmesi gereken her konuda (örneğin, komşu parsellerle ilişkiler, kat mülkiyeti kurulumu, tapu tescili gibi) danışmanlık sağlar. Hampton İnşaat’ın uzmanlığı sayesinde ev sahipleri bürokratik engellerle uğraşmak zorunda kalmadan, sürecin yasal olarak doğru ilerlediğinden emin olabilir.
-
İnşaat kalitesi, yalıtım ve enerji verimliliği çözümleri: Hampton İnşaat, inşaatın fiili uygulama aşamasında yüksek kalite standartlarına sadık kalır. Depreme dayanıklı yapı için en iyi malzemeler ve güncel teknoloji kullanılır, deneyimli inşaat ekipleriyle çalışılır. Beton dökümünden demir donatı yerleştirmeye kadar her kritik aşama mühendis kontrolünde gerçekleştirilir. Yalıtım konusunda Hampton İnşaat ekstra özen gösterir; yeni binanızın dış cephesinde yönetmeliklere uygun ısı yalıtım sistemleri uygulanarak enerji tasarrufu ve konfor sağlanır. Ses yalıtımı için katlar arası döşemelerde ve duvarlarda gerekli önlemler alınır, böylece daireler arası gürültü minimuma indirilir. Ayrıca bina elektrik sistemlerinde enerji verimli aydınlatmalar, su tesisatında tasarruflu armatürler kullanılarak çevre dostu bir yaklaşım benimsenir. Eğer istenirse güneş enerjisi panel altyapısı, akıllı ev sistemleri gibi yenilikçi çözümler de projeye entegre edilebilir. Tüm inşaat süreci boyunca kalite kontrol testleri yapılarak (örneğin beton dayanım testleri, yalıtım sızdırmazlık testleri) standartlara uygunluk doğrulanır. Sonuç olarak Hampton İnşaat, sadece binanızı yenilemekle kalmaz, aynı zamanda size uzun yıllar güvenle ve tasarrufla oturacağınız kaliteli bir yaşam alanı teslim eder.
Hampton İnşaat’ı tercih eden ev sahipleri, kentsel dönüşüm gibi karmaşık bir projeyi tek elden yönetilen, güvenilir ve şeffaf bir hizmetle tamamlama ayrıcalığına sahip olur. Şirketin geçmiş başarılı referans projeleri, müşteri memnuniyeti odaklı yaklaşımı ve teknik uzmanlığı, İstanbul’da kentsel dönüşüm denince Hampton İnşaat’ı öne çıkan bir marka haline getirmektedir. Eğer siz de İstanbul’da binanızı kentsel dönüşüm ile yenilemeyi planlıyorsanız, Hampton İnşaat’ın sunduğu ücretsiz keşif ve danışmanlık hizmetinden yararlanarak ilk adımı güvenle atabilirsiniz.
Kentsel Dönüşümde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kentsel dönüşüm sürecine girerken ev sahiplerinin bazı kritik noktalara özellikle dikkat etmesi gerekir. Doğru adımlar atıldığında süreç sorunsuz ilerlerken, ihmal edilen detaylar ise ileride büyük sorunlara yol açabilir. İşte kentsel dönüşümde göz önünde bulundurulması gerekenler:
-
Müteahhit seçiminde önemli kriterler: En başta gelen konu, çalışacağınız kentsel dönüşüm müteahhitini doğru seçmektir. İnşaat firmasının yeterlilik belgesine (müteahhitlik karnesine) sahip olduğundan emin olun. Firmanın daha önce tamamladığı kentsel dönüşüm projelerini inceleyin, referans olarak sunduğu bina sahipleriyle gerekirse iletişime geçin ve memnuniyetlerini sorun. Tecrübesi ve uzman kadrosu olan, finansal açıdan güçlü bir firma seçmek çok önemlidir. Sadece verdiği sözlerle değil, bunları gerçekleştirebilecek kapasiteye sahip firmalar tercih edilmelidir. Ayrıca firmanın sigorta ve iş güvenliği önlemlerine riayet eden, kayıtlı çalışan çalıştıran, yasal yükümlülüklerini yerine getiren bir şirket olması gerekir. Unutmayın, kentsel dönüşüm projeniz aylara yayılan bir süreçtir ve bu süre boyunca müteahhidinizle yakın iletişim içinde olacaksınız; bu nedenle güvenilirlik ve iletişim kabiliyeti yüksek bir ekip seçmek, stresten uzak bir yenileme deneyimi sunar.
-
Sözleşme detayları ve güvenilir firma seçimi: Müteahhit ile yapılacak sözleşme, tüm tarafların hak ve yükümlülüklerini yazılı güvence altına alan temel belgedir. Sözleşmede inşaatın başlama ve bitiş tarihleri, gecikme durumunda uygulanacak cezai şartlar (örneğin gecikilen her ay için kira cezası veya tazminat), müteahhidin alacağı bağımsız bölümler ve malikler arasında yapılacak paylaşım oranı, malzeme ve işçilik kalitesi, proje detayları, beklenmedik durumlar halinde izlenecek yöntemler gibi konular açıkça tanımlanmalıdır. Noter onayı ve tapu şerhi gibi adımları atlamayın; böylece olası bir anlaşmazlıkta sözleşmeniz resmi bir delil olacaktır. Ayrıca güvenilir bir firma, sözleşme sürecinde şeffaf davranacak ve sizin tüm sorularınızı yanıtlayarak içinizin rahat olmasını sağlayacaktır. Teklif aldığıınız bir müteahhit “sözleşmeye gerek yok, biz hallederiz” gibi söylemlerde bulunuyorsa o firmadan uzak durulmalıdır. Hampton İnşaat gibi kurumsal ve güvenilir firmalar, standart sözleşme metinleri ile sürecin başında her detayı yazıya döker ve karşılıklı mutabakatla işi başlatır.
-
Proje ve ruhsat takibinde titizlik: Kentsel dönüşümde teknik proje ve ruhsat aşaması, sürecin omurgasını oluşturur. Bu aşamada sizin yapmanız gereken, müteahhidinizin hazırladığı projeleri ve yaptığı başvuruları takip etmek ve gerektiğinde sürece dahil olmaktır. Özellikle projedeki daire planları, metrekareler ve paylaşım oranlarının sözleşmeye uygun olduğundan emin olun. Belediye ruhsatı alındığında, ruhsatta belirtilen bağımsız bölümlerin dağılımını kontrol edin. Eğer proje aşamasında belediyeden kaynaklı zorunlu bir değişiklik olursa (örneğin imar kısıtları nedeniyle bir kat eksilmesi veya daire metrekaresinde küçük bir değişiklik gibi), bunun size nasıl yansıyacağı konusunda müteahhit ile mutabakata varın. Resmi kurumlarla yazışmalarda gerekirse siz de dilekçe sahibi veya takipçisi olarak sürece destek verin. İyi bir müteahhit tüm bu işlemleri sizin adınıza yapacaktır ancak ev sahibi olarak bilgi sahibi olmak ve gerektiğinde devreye girmek ileride oluşabilecek anlaşmazlıkların önüne geçer.
-
Vergi avantajları ve devlet desteklerinden yararlanma: Yukarıda detaylı bahsettiğimiz devlet teşviklerinden tam olarak faydalanmayı ihmal etmeyin. Kira yardımı almak için binanızın yıkımından itibaren bir yıl içinde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’ne (veya e-Devlet üzerinden) başvuruda bulunmanız gerekir
. Bu başvuru ve gerekli belgelerin teminini müteahhidiniz veya temsilciniz takip edebilir, ancak siz de sürenizi geçirmemeye dikkat edin. Kentsel dönüşüm kredisini kullanmayı düşünüyorsanız, riskli yapı raporunuz onaylanır onaylanmaz anlaşmalı bankalara müracaat ederek gerekli evrakları hazırlayın. Devletin sunduğu düşük faizli kredi imkânı inşaat maliyetlerinin finansmanında büyük kolaylık sağlayabilir. Ayrıca yeni yapılan binanız için 5 yıl emlak vergisi muafiyeti gibi avantajlar da bulunmaktadır (iskan alındıktan sonra belediyeye müracaat ederek yeni bina için emlak vergisi muafiyetinizi işletebilirsiniz). Tüm bu desteklerin zamanında alınması, ekonomik olarak da kazançlı çıkmanızı sağlar.
-
Komşular ve apartman içi iletişim: Kentsel dönüşüm bir apartmanda kolektif bir karar gerektirir. Binanızdaki diğer malikler ile en baştan itibaren iletişimi güçlü tutun. Herkesin rızasını ve beklentilerini dikkate almak, ileride çıkabilecek anlaşmazlıkları önler. Yasa gereği, kat maliklerinin en az %66’sının (2/3) onayıyla kentsel dönüşüm kararı alınabilir. Ancak fiiliyatta tüm komşuların sürece destek vermesi inşaat sırasında ve sonrasında huzur açısından değerlidir. Müteahhit seçiminden proje detaylarına kadar kritik kararları ortak toplantılarla alın. Anlaşma sağlandıktan sonra süreci baltalayacak fikir ayrılıklarına mahal vermemek için düzenli bilgilendirme toplantıları yapın. Unutmayın ki kentsel dönüşüm sonunda herkes yeni ve değerli birer konuta sahip olacak; bu ortak hedefe odaklanarak hareket ederseniz süreç daha uyumlu ilerler.
Kentsel dönüşümde dikkat edilecek daha birçok detay olsa da yukarıdaki başlıklar en hayati konuları özetlemektedir. İyi bir planlama, güvenilir bir kentsel dönüşüm firması ve bilinçli bir ev sahibi olarak hareket etmek, yenileme sürecinizi sorunsuz ve başarıyla tamamlamanıza yardımcı olacaktır. Hampton İnşaat, tüm bu konularda müşterilerine danışmanlık ederek riskleri en aza indirmekte ve ev sahiplerinin bilinçli kararlar almasını sağlamaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Kentsel dönüşüm süreci kaç ay sürer?
Kentsel dönüşüm süresini etkileyen birçok faktör vardır. Riskli yapı tespiti ve proje onayı gibi hazırlık aşamaları birkaç ay, inşaatın kendisi ise binanın büyüklüğüne ve kat sayısına bağlı olarak genellikle 12-24 ay sürer. Tüm süreç başlangıçtan anahtar teslimine kadar ortalama 18 ile 30 ay arasında tamamlanabilir. Örneğin, İstanbul’da tipik bir apartman için riskli bina raporu ve izinlerin alınması ~6 ay, inşaatın bitmesi ~18 ay sürebilmektedir. Tabii bu süre, resmi prosedürlerin hızına, müteahhitin performansına ve olası beklenmedik durumlara göre kısalıp uzayabilir. Hampton İnşaat, deneyimi sayesinde süreci olabildiğince hızlandırmakta ve belirlenen takvime uygun ilerlemektedir.
Kentsel dönüşüm için devlet desteği nasıl alınır?
Devletin kentsel dönüşüme sağladığı desteklerden yararlanmak için öncelikle binanızın riskli yapı olarak tescil edilmiş olması gerekir. Riskli yapı raporunuz onaylandıktan sonra, kira yardımı almak için tüm ev sahiplerinin veya vekillerinin, bulundukları ilin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Müdürlüğü’ne başvurmaları gerekir. Başvuru için riskli yapı raporu, yıkım ruhsatı, yeni adres bilgileri, banka hesap bilgileri gibi evraklar sunulur
. Artık birçok destek başvurusu e-Devlet sistemi üzerinden de yapılabilmektedir
. Kentsel dönüşüm kredisi için ise anlaşmalı bankalara (örn. Halkbank, VakıfBank, Ziraat Bankası gibi) riskli yapı belgenizle müracaat etmeniz gerekiyor. Banka, bakanlık ile koordineli olarak faiz destekli kredinizi onaylar. Ayrıca inşaat bittikten sonra emlak vergisi muafiyeti için belediyeye başvurabilirsiniz. Hampton İnşaat, müşterilerine bu başvuru süreçlerinde yol göstermekte, gerekli belgelerin hazırlanmasına yardımcı olmaktadır.
Kentsel dönüşüm için müteahhit seçiminde nelere dikkat edilmelidir?
Müteahhit seçerken firmanın tecrübesi, daha önce bitirdiği kentsel dönüşüm projeleri, teknik ekibinin uzmanlığı ve referansları en önemli kriterlerdir. Firmanın yasal olarak gerekli müteahhitlik belgesine sahip olup olmadığı kontrol edilmelidir. Aynı zamanda, firmanın mali yapısı güçlü olmalı ki projenizi yarım bırakma riski olmasın. Sözleşme önerilerini detaylıca inceleyin; eğer müteahhit size ucu açık, belirsiz sözler veriyorsa ya da her şeyi yazılı yapmaktan kaçınıyorsa o firmadan uzak durun. İyi bir müteahhit, işin başında paylaşım oranlarını, inşaat süresini net olarak belirtir ve bunları sözleşmeyle garanti altına alır. Firmanın şantiyelerini ziyaret etmek, mevcut işlerinin gidişatını görmek de fikir verebilir. Son olarak, müteahhit seçimi sadece en yüksek teklifi verene (örneğin en fazla daireyi bırakana) göre yapılmamalı; önemli olan o teklifi gerçekleştirip gerçekleştiremeyeceğidir. Bu nedenle güven veren, iletişimi iyi, geçmişi sağlam bir firma ile anlaşmak en doğrusudur. Hampton İnşaat, İstanbul’da pek çok başarılı dönüşüm projesine imza atmış, güvenilirliği kanıtlanmış bir firma olarak bu kriterleri fazlasıyla karşılamaktadır.
Kira yardımı ve taşınma süreci nasıl işler?
Riskli yapı raporu alınıp bina yıkıldıktan sonra ev sahipleri devletin kira yardımı desteğine başvurabilir. İstanbul’da hak sahiplerine onaylanan projelerde aylık belirli bir tutar (2025 itibarıyla 8.000 TL’ye kadar) kira yardımı verilmektedir
. Bu yardım, yeni bina tamamlanana dek her ay düzenli ödenir (en fazla 18 ay, riskli alanlarda 48 ay boyunca
). Başvuru yaptıktan sonra ilk ödeme genellikle birkaç ay içinde yapılır ve geriye dönük olarak yıkımdan sonraki ay itibarıyla hesaplanır. Kiracı durumda olanlar ise bina yıkılmadan önce taşınmak zorunda kalacaklarından, onlara tek seferlik 2 kira bedeli tutarında taşınma yardımı sağlanır
. Yani örneğin İstanbul’da aylık kira yardımı 8000 TL ise kiracıya bir defa 16.000 TL taşınma desteği ödenir. Bu destek, yeni bir kiralık daire bulma ve taşınma masraflarına katkı amaçlıdır. Ev sahipleri kira yardımı alırken aynı zamanda müteahhit firma ile yaptıkları sözleşmede genellikle müteahhidin de ekstra kira desteği vermesini şart koşabilir (örneğin devletin verdiği tutar yetmezse üstünü müteahhit tamamlar gibi). Taşınma sürecinde, mahalle ve komşuluk ilişkilerini korumak adına mümkünse geçici olarak aynı bölgeden kiralık ev tutmak iyi bir çözüm olabilir. İnşaat bitip yeni binanız teslim edildiğinde, kira yardımı ödemeleri de son bulur ve tekrar kendi evinize taşınırsınız. Hampton İnşaat, kira yardımı başvuru sürecinde müşterilerine destek olduğu gibi, inşaatı zamanında bitirerek mağduriyet yaşamamanız için gerekli özeni gösterir.
Kentsel dönüşüm kredisi nedir ve nasıl alınır?
Kentsel dönüşüm kredisi, evini kentsel dönüşüm kapsamında yenileyecek hak sahiplerine özel koşullarda sunulan bir konut kredisi türüdür. Bu kredinin en önemli özelliği, faizinin belli bir kısmının devlet tarafından desteklenmesidir (faiz desteği). Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile anlaşmalı bankalar üzerinden verilir. Örneğin, bir hak sahibi riskli yapı raporu aldıktan sonra bankaya başvurarak 1.250.000 TL tutarında kentsel dönüşüm kredisi kullanabilir ve bu krediyi 120 ay (10 yıl) vade ile geri ödeyebilir.
. Normalde uygulanacak faiz oranının belli bir kısmını devlet karşıladığı için, hak sahibi piyasa koşullarına göre çok daha düşük faizli bir kredi yükü üstlenmiş olur. Bu krediden faydalanabilmek için binanızın ya Riskli Alan ilan edilmiş bir bölgede olması ya da bireysel olarak riskli yapı tespiti almış olması şarttır
. Başvuru sürecinde bankalar sizden riskli yapı raporunuzu, tapu bilgilerinizi, projeye dair belgeleri ve gelir durumunuza ilişkin evrakları talep eder. Kredinin onaylanması halinde, inşaat masraflarınızı bu uygun koşullu krediyle karşılayabilirsiniz. Devlet destekli kentsel dönüşüm kredilerinde geri ödeme genellikle eşit taksitli ve dilediğiniz zaman kapatma imkanı da sunulabilir
. Ayrıca birden fazla bağımsız bölümü olanlar, her biri için ayrı kredi alabilir (toplamda 3 milyon TL’ye kadar)
. Kentsel dönüşüm kredileri, ev sahiplerinin cebinden yüksek miktarda peşin para çıkmadan dönüşüm yapmasına olanak tanıdığı için büyük kolaylık sağlar. Hampton İnşaat, anlaşmalı olduğu finans kurumlarıyla müşterilerine bu konuda da danışmanlık yapmakta ve doğru kredi seçeneğini bulmalarında yardımcı olmaktadır.
Sonuç olarak, İstanbul’da kentsel dönüşüm hem bireysel hem toplumsal ölçekte büyük faydalar sağlayan, ancak doğru yönetilmesi gereken bir süreçtir. Deprem gerçeğini göz önünde bulundurduğumuzda, eski ve riskli binaların yenilenmesi kaçınılmaz bir ihtiyaçtır. Bu süreçte doğru müteahhit ile çalışmak, yasal hakların ve teşviklerin farkında olarak bilinçli adımlar atmak başarıyı getirir. Hampton İnşaat, İstanbul’da kentsel dönüşüm müteahhidi arayan ev sahipleri için güvenilir, anahtar teslim çözümler sunarak bu yükü omuzlarınızdan alıyor. Eğer siz de binanızı kentsel dönüşüme sokarak depreme dayanıklı, modern ve değerli bir yapıya kavuşmak istiyorsanız, Hampton İnşaat’ın uzman ekibiyle iletişime geçebilir, ücretsiz danışmanlık hizmeti ile ilk adımı atabilirsiniz. Unutmayın, kentsel dönüşüm ile sadece kendi evinizi yenilemekle kalmaz, aynı zamanda İstanbul’un geleceğine de yatırım yapmış olursunuz. Güvenli ve mutlu yarınlar için şimdiden adımınızı atın!
Kaynaklar: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm Şube Müdürlüğü, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı resmi bilgileri, 6306 sayılı Kanun hükümleri, Halkbank Kentsel Dönüşüm Kredisi kılavuzu, Hürriyet Bigpara haberleri